Stress bij rouw en verlies

Rouw en (verlies) verwerking in Voorburg Den Haag

Iets of iemand verliezen doet pijn. Rouwen noemen we dat. Een mooi woord voor een vreselijk pijnlijk en complex proces.
Er is veel geschreven over rouwen en het verwerken van een verlies. Maar hoe het voelt als het jou overkomt, dat is met geen pen te beschrijven. “Ik moet het een plekje geven” horen we vaak in de praktijk. Wat is dat, een plekje geven? Voor mij is dat, dat de ergste pijnlijke lading er af gaat. Dat je weer kunt functioneren in je leven. Iets een plek geven betekent niet dat het nooit meer pijn doet, of dat je zaken niet goed hebt verwerkt als je er na jaren nog steeds om kunt huilen. Dat is namelijk wat verliezen met je doet. Het is niet te bevatten voor onze simpele menselijke geest dat iets of iemand die we zo lief hebben gehad, er nooit, maar dan ook nooit meer zal zijn. En dat doet pijn. Zo’n pijn dat je momenten zult hebben dat je denkt dat het nooit meer licht wordt in jouw wereld. Of dat het niet meer hoeft. Waar doe je het nu allemaal nog voor?

Ik leer je langzaam aan weer op te staan, het lichtknopje te vinden en dat je ziet dat jij daar aan kunt draaien. Omdat je soms ook niet wilt dat het licht is, dan mag je gerust het licht even uitlaten. Er zullen ook momenten zijn dat je de tranen zat bent, dat het licht aan mag, soms wat harder, soms wat zachter.

Maar het aller belangrijkste wat ik je leer, is dat je pijn mag hebben. Dat je geraakt mag worden als jullie liedje op de radio klinkt, dat je moet huilen omdat je iemand zo vreselijk mist. Dat mag. Altijd. Laat je nooit vertellen dat dat betekent dat je het niet verwerkt hebt.

Hoe lang een rouwproces duurt hangt van zoveel factoren af. Is het zinnig om daar iets van te zeggen? Als ik zeg dat 1 jaar normaal is, ga jij dan aan jezelf twijfelen als je na 1,5 jaar nog steeds intens verdrietig bent? Als ik zeg dat 5 jaar heel normaal is, ga je je dan afvragen of je het wel goed verwerkt hebt als je je na een jaar weer beter voelt? Gemiddeld genomen hebben mensen 3 jaar nodig om een rouwproces te doorlopen. Maar dat is dus precies wat het is: een gemiddelde, geen richtlijn.

Ik maak er altijd maatwerk van: waar loop jij tegenaan, wat zou je anders willen, heb je handvaten nodig, heb je nodig om te horen dat je het goed doet? En dat koppelen we los van termijnen. Omdat elk mens, en elk verlies, uniek is.